Νέστορας Μάτσας - Τρεῖς ἁπλὲς ἀνθρώπινες μαρτυρίες γιὰ τὸν κυρ-Ἀλέξανδρο σὲ αὐθεντικὴ καταγραφή
Πηγή: τὸ βιβλίο τοῦ Νέστορα Μάτσα, Ἂν δεῖς τὸν κὺρ-Ἀλέξανδρο
(Ἡ ἄλλη βιογραφία τοῦ Παπαδιαμάντη), ἐκδ. Ἐλευθερουδάκη, Ἀθήνα 2000, σσ. 168
Ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἢ τὸν πρόλαβαν ἢ ἔζησαν τὸν ἀπόηχό του, - ὅσον ἀκόμη ὑπῆρχε ἀπόηχος. Ἀπὸ ἕνα Σκιαθίτη ἐρευνητή, τὸ Γιάννη Γαρυφάλλου, ποὺ πολὺ ἀγάπησε καὶ μελέτησε τὸ ἔργο τοῦ μεγάλου συντοπίτη του. Εἶναι ἀπὸ δική του καταγραφὴ καὶ παρουσιάζονται αὐτούσιες. Στὴ γλώσσα καὶ τὴ γραφή τους. Ἕνα μικρὸ ἐπίμετρο ἀπὸ τὸ νησί του καὶ τοὺς ἀνθρώπους του.
Α
«Μιὰ Κυριακὴ πρωὶ ὁ κυρ-Ἀλέξανδρος πήγαινε στὴν ἐκκλησία. Ἐκεῖ ποὺ πήγαινε βρῆκε τὸ γερο-Ἀγάλλο στὸ δρόμο. Ὁ γερο-Ἀγάλλος ἀφοῦ τὸν καλημέρισε τοῦ εἶπε:
- Ποῦ πᾶς Ἀλέξανδρε;
- Δὲν ξέρεις ποῦ πηγαίνω; Σήμερα δὲν γιορτάζει ἡ ἐκκλησία μας;
- Δὲν ἀφήν᾿ς λέου ἐγὼ τ᾿ν ἀκκλησὰ καὶ νὰ πιάσεις τὸ τσαπὶ νὰ δουλέψεις, πού ᾿χ᾿ ς ἀδελφάδες νὰ ζήσεις; Τοῦ εἶπε θυμωμένος.
Ὁ κυρ-Ἀλέξανδρος μὲ ἠρεμία τοῦ ἀπάντησε τότε:
- Οἱ ἀδερφάδες μου θὰ ζήσουν μὲ τὰ γραπτά μου, καὶ σὺ θὰ ἀπομείνεις μὲ τὸ τσαπί.»
(Διήγησις Ἀρετῶς Σαρρῆ-Γαρυφάλλου, ἐτῶν 91)
Β
«… Ἐγὼ τὸν Ἀλέξανδρο δὲν τόνε πρόλαβα. Ὅ,τι ἔμαθα τὸ ἔμαθα ἀπ᾿ τὶς ἀδελφάδες τ᾿, γι᾿ αὐτόν. Μοῦ εἶχε πεῖ ἡ ἀδελφὴ τ᾿, ἡ Οὐρανίτσα, ὅτι μιὰ μέρα πῆγε ὁ Παπαδιουμάντ᾿ς σ᾿ν᾿ ἀκκλησιά. Ἀφοῦ μπῆκε, ἀπ᾿ τὸν γυναικωνίτη τόνε ξόμπλιαζαν τρεῖς γ᾿ναῖκις, κουτσομπόλες. Ἄκουσε ὁ Ἀλέξανδρος.
- Κοιτάξτε τὸν κατσάφ᾿!
- Οὐ γλυτσάρ᾿ς δὲν σκ᾿ὼν᾿ τοῦ παλτό τ᾿ ἄλλ᾿ βρῶμα.
Οὐ Παπαδιουμάντ᾿ς᾿ δὲν μίλ᾿σι. Πιάνι τοῦ παπᾶ καὶ τοῦ εἶπε γι᾿ αὐτὸ καὶ ὅτι θάλα ἄλλαζε ἀκκλησιὰ γιὰ τὸ κουτσομπουλιό.
Ποῦ θὰ πᾶς μὲ τοὺς Λιμνιῶτες Ἀλέξανδρε; τόνε παρακάλαγε ὁ παπάς. Ὅμως ὁ Παπαδιαμάντ᾿ς πῆγε στὴν ἀπάν᾿ ἀκκλησιά. Οἱ Λιμνιῶτες τόνε καλοδεχτήκανε, τοὺς ἀγάπσι καὶ τὸν ἀγαπήσανε. Ἔτσι ὁ Ἀλέξανδρος ἔδωσε ἐντολὴ τὰ ὀστᾶ τ᾿ νὰ τὰ ἔβαζαν στὴν πάνω-ἐκκλησιά.»
(Διήγησις Μαριγῶς Σαρρῆ, ἐτῶν 82, καταγραφὴ Καλοκαίρι 1991)
Γ
Ἐπιγραμματικὴ διήγησις γιὰ τὸν κυρ-Ἀλέξανδρο
«Ὅντις πέθανε ὁ Ἀλ. Παπαδιουμάντ᾿ς. Ἡ ἀδελφή τ᾿, ἡ Οὐρανία, τοῦ ᾿πει γιὰ μοιρολό(γ)ι:
Νὰ σὲ ῾παινέσω ἤθελα μὰ σύ ῾σαι παινεμένος,
στοῦ βασιλιᾶ τὴν κάμαρη εἶσαι ζωγραφισμένος.»
(Διήγησις Ἀρετῶς Σαρρῆ-Γαρυφάλλου)